در تعریف آمادگی جسمانی میتوان جملههای متفاوت و با اهداف متفاوتی تعریف کرد بطور مثال:
آمادگی جسمانی یعنی قابلیت اجرای سطوح متوسط تا شدید فعالیت بدنی، بدون خستگی بی مورد و حفظ این قابلیت.یا به ویژگیها و تواناییهای مرتبط با مهارت در انجام فعالیتهای جسمانی گفته میشود. بعضی افراد این تواناییها و ویژگیها را بهطور طبیعی دارند و بعضی دیگر، بهمرور زمان آنها را به دست میآورند.
در این مقاله سعی داریم تا بگوییم اساسا رسیدن به سطح مطلوب از آمادگی جسمانی به چه معناست و علاوه بر این شما را با مؤلفه های اصلی آن آشنا کنیم.
حقایقی کوتاه و مختصر درباره آمادگی جسمانی
- رسیدن به سطح مطلوبی از آمادگی جسمانی میتواند در پیشگیری از بروز برخی بیماریها مؤثر باشد.
- انجام تمرینهای ورزشی، میتواند بدون تغییر وزن، درصدی از آب، استخوان، ماهیچه و چربی ترکیبات بدن را تغیر بدهد.
- ورزشکارها، بسته به نوع ورزشی که انجام میدهند، قلبشان به مرور زمان از لحاظ اندازه و کارکرد تغییرخوبی میکند.
- انجام تمرینهای کششی و بالا بردن انعطاف بدن، میتواند باعث کاهش درد و ناراحتی ناشی از برخی اختلالها بشود.
معرفی مؤلفههای تشکیلدهنده آمادگی جسمانی
- سلامت دستگاه قلبیعروقی
- قدرت عضلانی
- استقامت عضلانی
- ترکیبات تشکیلدهندهٔ بدن
- انعطاف پذیری
برای پی بردن به اینکه شخص در چه سطحی از آمادگی جسمانی قرار دارد، باید ویژگیها و تواناییهای فرد در موارد بالا ارزیابی شود. که در این صورت میتوان درک دقیق و مناسبی از وضعیت کلی او پیدا کرد.
۱. کارکرد و سلامت دستگاه قلبی عروقی
- تأثیر ورزش کردن بر سلامت و کارکرد مؤثرتر قلب
برای شکل گیری تغییرات جزئی در حالت قلب و بهبود کارکردآن، تمرین مداوم طی روند منظم و رسیدن به سطح مطلوب از آمادگی جسمانی، راه حل مناسبی می باشد. که چگونگی شکلگیری این تغییرات، بسته به نوع ورزش، میتواند به روشهای مختلفی صورت بگیرد.
نکته مشترک در بین تمام ورزشکاران این است که در مقایسه با افراد عادی، اندازه قلبشان بزرگتر میشود.
- تأثیر ورزش کردن بر سلامت و کارکرد مؤثرتر ریهها
ورزش کردن به مرور زمان قدرت ماهیچه قلب را بیشتر میکند و تغییرات جزئی در حالت آن پدید میآورد، با این وجود دستگاه تنفسی بهاندازه قلب دچار تغییر حالت نمیشود. به همین دلیل ورزش کردن در کارکرد ریهها تغییر عمدهای به وجود نمیآورد، اما باعث می شود اکسیژن وارد شده به ریهها، بهطور مؤثرتری در بدن مورد استفاده قرار بگیرد.
طبق توصیه متخصصان برای رسیدن به بهترین نتیجه ممکن بهتر است هفتهای ۳-۵ بار در بازههای زمانی ۳۰-۶۰ دقیقهای اقدام به انجام ورزشهای هوازی کنید..
۲. قدرت عضلانی
قدرت عضلانی عبارت است از قابلیت هر یک از عضلات، برای استفاده از قدرت و اِعمال آن به هنگام انجام فعالیتهای جسمانی یا بطور ساده تر قدرتی است که به شما کمک میکند، اجسام سنگین را بلند و حمل کنید. بدون قدرت عضلانی بدن شما ضعیف خواهد بود و توانایی تحمل بارهای وارده را ندارد.
- چگونگی تغییر ساختار عضلات بهواسطه ورزش کردن
عضله متشکل از رشتههای بلندِ سلولی است. هر کدام از سلولهای عضلانی، حاوی تارهایی نازک و منقبضشده از پروتئینهایی که منبع قدرت عضلات هستند. این تارها در هم پیچیده و به این صورت قدرت عضله را تأمین میکنند.
برای افزایش قدرت عضلانی و رسیدن به سطح مطلوبتری از آمادگی جسمانی، باید عضلات را طی روند منظم در تمرینهای ورزشی درگیر و پروتئین کافی برای عضلهسازی را جذب کرد.
۳. استقامت عضلانی
استقامت عضلانی به توانایی عضله در اِعمال قدرت و فعالیت کردن بهطور مداوم و بدون خستگی گفته می شود.
دو نوع بافت عضلانی وجود دارد: تارهای تند انقباض و تارهای کند انقباض.
- تارهای تند انقباض
به سرعت منقبض میشوند، و به همان سرعت هم خسته میشوند همچنین انرژی زیادی مصرف میکنند .
- تارهای کند انقباض
مناسب برای تمرینهای استقامتی هستند و بدون خستگی، برای مدت زمانی نسبتا طولانی قادر به ادامه فعالیت خواهند بود.
۴. میزان ترکیبات تشکیلدهنده بدن و تأثیر آن در آمادگی جسمانی
ترکیبات اصلی تشکیلدهنده بدن شامل عضلات، استخوانها، آب و چربی میشود. تعیین میزان نسبی هر یک در مقایسه با سایر ترکیبات، تأثیر مهمی در برطرف کردن کمبود ها و رسیدن به سطح آمادگی جسمانی بهتر دارد.
۵. انعطافپذیری
انعطاف پذیری به توانایی در حرکت دادن مفصل یا مفاصل در طول دامنه حرکتی گفته می شود. در آمادگی جسمانی انعطافپذیری به این خاطر اهمیت دارد که توالی حرکتها را ملایم و آرام میکند و میتواند از بروز آسیبدیدگی جلوگیری کند.
فعالیتهای مختلفی هستند که با استفاده از آنها میتوان انعطافپذیری بدن را بیشتر کرد که تمامی این فعالیت ها، کششی می باشند. بهطور کلی سه نوع فعالیت کششی وجود دارد:
- کشش پویا (یا دینامیک): شامل حرکت دادن عضله در تمامی دامنه حرکتی. این نوع تمرین کششی معمولا برای گرم کردن استفاده میشود، و بدن را برای فعالیتهای جسمانی آماده میکند؛
- کشش ایستا-فعال: شامل کشیدن بدن یا قسمتی از بدن و نگه داشتن این موقعیت برای مدتزمانی مشخص
- کشش بالستیک: زمانی استفاده که بدن پس از کمی ورزش کردن گرم و آماده شده باشد.که شامل انجام حرکات کششی در موقعیتهای مختلف و پریدن می باشد.