گوارش به مجموعه فرآیندهایی گفته میشود که برای قابل جذب کردن غذا صورت میگیرند، وظیفهی انجام این پروسه در بدن بر عهدهی دستگاه گوارش است. در هر مرحله مسئولیت بخشهای مختلف تفکیک شده و به صورت هماهنگ اعمال میشوند. واضح است که همانند سایر ارگانهای حیاتی بدن، دستگاه گوارش نیز از اختلالات و بیماریها مصون نیست و حتی افزایش سن نیز میتواند تأثیرات قابل توجهی بر این دستگاه بگذارد. در ادامه به تفضیل چگونگی تاثیر افزایش سن بر گوارش و جلوگیری از بیماریهای گوارشی در سالمندان خواهیم پرداخت. با آسانیسم همراه باشید.
چگونگی تاثیر افزایش سن بر گوارش افراد
حتماً تا به حال به این موضوع فکر کردهاید که به طورکلی افزایش سن میتواند افراد را تا چه حد در معرض مشکلات سطحی یا اساسی قرار دهد. همراه با مسنتر شدن سرعت بسیاری از عملکردهای جسمی کاهش مییابد؛ این جمله میتواند صرفاً به این معنی باشد که دیگر کنش اعضای بدن به اندازهای که انتظار داریم مؤثر واقع نمیشوند، زیرا سفت و ضعیف شدن ماهیچهها در میانسالی رخ میدهد.
بر اساس تحقیقات انجام شده، از بیماریهای شایع گوارشی سالمندان میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- سوزش سرمعده
- زخم معده
- اسهال
- بواسیر (هموروئید)
- نفخ
- درد معده
- سندرم رودهی تحریکپذیر
- بیاختیاری مدفوع
- برگشت اسید معده به مری (ریفلاکس گاستروازوفاژیال)
از متداولترین مشکلات ذکر شده میتوان به ریفلاکس معده به مری، اسهال و بواسیر اشاره کرد که به شرح مختصری از آنها میپردازیم.
ریفلاکس اسید معده (ریفلاکس گاستروازوفاژیال)
در تعریف غیرتخصصی با عنوان ترش کردن در میان مردم شناخته میشود و افراد در طول عمر خود حداقل چندین بار آن را تجربه میکنند. مری لولهای است که معده را به حلق متصل میکند؛ در انتهای مری دریچهای عضلانی وجود دارد که تنها به هنگام فرآیند بلع باید باز باشد، باز شدن آن در خلال پروسهی هضم یا زمانی که مقدار اسید در معده بالاست سبب وارد شدن محتوای اسیدی معده به مری میشود، در این هنگام فرد سوزشی را در قسمت فوقانی معدهی خود احساس میکند. همانطور که پیشتر اشاره شد ضعیف شدن ماهیچهها از موارد اجتناب ناپذیری است که افزایش سن با خود به همراه دارد و به این علت ریفلاکس بیشتری را در افراد مسن شاهد هستیم.
اسهال
اسهال مزمن حالتی است که مدفوع به شکلی شل دفع میشود و حداقل چهار هفته به طول میانجامد و معمولاً به معنی اتفاق افتادن آن، سه بار یا بیشتر دریک روز است. طیف گستردهای از مشکلات میتواند باعث اسهال مزمن شود؛ یکی از علل آن سندرم روده تحریکپذیر (IBS) است که به عنوان بیماری التهابی روده شناخته میشود، به طور کلیتر سندرم سوء جذب است که در صورت بروز، غذا هضم و جذب نمیشود. اسهال مزمن میتواند به علت برخی عفونتهای کهنه نیز رخ دهد و همچنین از دیگر علتهای مهم، میتوان به بیماری کرون و کولیت اولسراتیو اشاره کرد، این بیماری ممکن است زمانی ایجاد شود که سیستم ایمنی بدن به بخشهایی از دستگاه گوارش حمله میکند. از سرنخهای حضور بیماری التهابی روده، وجود خون در مدفوع است که باید در صورت دیده شدن جدی گرفته و پیگیری شود.